Ngày dân số Thế giới 11/7 năm nay mang chủ đề: “Quyền tự quyết về sinh sản trong một Thế giới đang thay đổi”. Đây là thông điệp chính thức được Văn phòng Quỹ Dân số Liên Hợp quốc tại Việt Nam công bố và được Bộ Y tế đưa vào Kế hoạch truyền thông dân số năm 2025 nhằm đẩy mạnh nhận thức cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản.

    Ngày Dân số Thế giới (World Population Day) là sáng kiến của Liên Hợp quốc, được tổ chức hằng năm vào ngày 11/7, nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về các vấn đề liên quan đến dân số như tăng trưởng dân số, sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới và phát triển bền vững. Ngày này được khởi xướng vào năm 1989 bởi Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc (UNDP), sau sự kiện dân số thế giới đạt mốc 5 tỷ người vào ngày 11/7/1987. Đây là dịp để các quốc gia cùng đánh giá, thúc đẩy những chính sách dân số hiệu quả, đảm bảo quyền sinh sản và chất lượng cuộc sống cho mọi người dân, đặc biệt là phụ nữ và thanh thiếu niên. Ngày Dân số Thế giới là dịp để mỗi quốc gia nhìn lại những nỗ lực trong lĩnh vực dân số, từ đó thúc đẩy những hành động cụ thể, bền vững vì chất lượng cuộc sống của người dân hôm nay và các thế hệ mai sau.

    Để thực hiện tốt mục tiêu Nghị quyết 21-NQ/TW đề ra là “Duy trì vững chắc mức sinh thay thế”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Khóa XV đã ban hành Pháp lệnh số 07/2025/UBTVQH15 sửa đổi, bổ sung Điều 10 của Pháp lệnh Dân số, có hiệu lực từ ngày 03/6/2025 nêu rõ quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc thực hiện kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản: Quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khoẻ, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập và nuôi dạy con của cặp vợ chồng, cá nhân trên cơ sở bình đẳng. Quy định này nhằm khắc phục tình trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng, tránh để mức sinh giảm quá thấp, không đạt mức sinh thay thế dẫn đến hệ lụy thiếu hụt lực lượng lao động, suy giảm quy mô dân số, đẩy nhanh già hóa dân số, tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội, an ninh và quốc phòng trong tương lai.

Thực hiện chủ trương của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về sáp nhập tỉnh thành mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã đi vào hoạt động từ ngày 01/7/2025. Tỉnh Lào Cai và tỉnh Yên Bái sáp nhập thành tỉnh Lào Cai với 99 xã, phường (89 xã, 10 phường) tổng diện tích 13.256,92 km2, dân số 1.778.785 người. Trong giai đoạn mới sáp nhập công tác dân số sẽ có nhiều khó khăn thách thức cần được thống nhất trên địa bàn tỉnh theo định hướng chung của cả nước xác định dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc do đó chú trọng nâng cao chất lượng dân số, giữ ổn định mức sinh thay thế là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn đảng, toàn dân. Công chức, viên chức, cộng tác viên làm công tác dân số tuyên truyền để toàn thể cộng đồng nắm được chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác dân số.

    Với chủ đề năm 2025: “Quyền tự quyết về sinh sản trong một Thế giới đang thay đổi” cho thấy rõ sinh con là quyền - Nuôi dạy con tốt là trách nhiệm khẩu hiệu này nhắc nhở mỗi người cần cân nhắc kỹ lưỡng khi quyết định sinh con, bởi việc sinh con không chỉ là thực hiện quyền cá nhân mà còn đi kèm với trách nhiệm lớn lao. Cha mẹ cần chuẩn bị đầy đủ về kiến thức, kinh tế và tinh thần để có thể nuôi dạy con cái nên người. Do vậy mỗi gia đình, mỗi cá nhân cần xác định rõ quyền và trách nhiệm trước khi quyết định sinh con và quyết định số con cho phù hợp với điều kiện của gia đình góp phần nâng cao chất lượng dân số phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để xây dựng đất nước phồn vinh bước vào kỷ nguyên mới./.

Quế Phương