Thực hiện Phòng chống tác hại của thuốc lá: Nhiều vấn đề còn bỏ ngỏ
Thực
hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL), thời
gian qua, nhiều cơ quan, đơn vị,
doanh nghiệp, trường học… trên địa
bàn tỉnh Lào Cai đã triển
khai các hoạt động cụ thể,
thiết thực nhằm xây dựng
môi trường không khói thuốc. Tuy nhiên, việc thực thi các nội
dung của luật còn nhiều khó khăn, không ít
người dân còn “thờ ơ”
với Luật. Tình trạng người dân hút thuốc
lá nơi công cộng, nơi
đông người
vẫn diễn ra hàng ngày.
Để triển khai và thực hiện tốt
các nội dung của Luật PCTHTL, Lào Cai đã thành lập
Ban chỉ đạo PCTHTL. Ngoài việc tập trung các hoạt
động tuyên truyền, cung cấp cho người dân những thông tin quan trọng về tác hại
của khói thuốc lá đối với
sức khỏe, ngành Y tế còn tích cực đẩy mạnh
phong trào xây dựng môi
trường không khói thuốc tại các cơ
sở y tế; đồng thời
tập huấn, hướng dẫn
cho các cơ quan, đơn vị, trường
học trên địa bàn tỉnh thực hiện
phong trào này.
Bệnh
viện Sản nhi là một trong những điểm
sáng trong thực hiện các nội dung của
chương trình xây dựng
môi trường không khói thuốc. Là bệnh viện
tuyến tỉnh tiếp nhận
rất đông người
dân đến khám, điều trị
nên bệnh viện rất chú trọng
đến việc gìn giữ vệ sinh môi trường.
Cùng với việc lắp đặt
nhiều biển báo cấm hút thuốc
lá ở tất cả các khoa, phòng, hành lang..., cán bộ y tế của
bệnh viện còn lồng ghép trong hoạt
động khám, chữa bệnh để
phổ biến cho người dân những tác hại của việc
hút thuốc lá đối với sức
khỏe. Từ đó,
vận động người dân, chủ
yếu là bệnh nhân từ bỏ thói quen hút thuốc
lá. Ngoài ra, bệnh viện còn xây dựng mô hình tư vấn cai nghiện
thuốc lá cho người dân có nhu cầu, trong đó phát
huy vai trò của Đoàn
Thanh niên, cán bộ làm công tác xã hội
trong việc cung cấp cho người dân những kiến thức
cơ bản để cai nghiện
thuốc lá. Nhờ vậy mà bệnh
viện đã tạo được ấn tượng
trong lòng người dân về khuôn viên xanh, sạch, đẹp, không còn hiện
tượng tàn thuốc vương vãi
khắp các góc cầu thang, gốc cây như trước đây. Các bệnh
viện, cơ sở y tế
khác trên địa bàn tỉnh như: Bệnh
viện đa khoa tỉnh Lào Cai, Bệnh viện Nội
tiết, Bệnh viện Y học
cổ truyền… cũng tập
trung đẩy mạnh những hoạt
động PCTHTL, tạo cảnh quan sạch
đẹp, thoáng mát, góp phần nâng cao chất lượng chăm
sóc, điều trị
cho bệnh nhân.
Không chỉ
các cơ sở y tế mà nhiều
cơ quan, đơn vị như:
Trường Cao đẳng cộng đồng,
Trường Chính trị tỉnh,… cũng
có nhiều nỗ lực
trong việc xây dựng môi trường không khói thuốc lá. Đa số
các đơn vị đều đưa
tiêu chí không hút
thuốc lá vào diện bình xét thi đua xếp loại
cán bộ công chức, viên chức cuối năm.
Tuy nhiên, ở các địa
phương thuộc vùng đồng bào dân tộc
thiểu số, công tác PCTHTL còn tồn tại rất
nhiều khó khăn, hạn chế.
Không ít hộ gia đình trồng
và chăm sóc rất chu đáo cho vườn cây thuốc
lá trong khi lại bỏ bê các diện tích trồng rau và cây lương thực. Khi được
cung cấp thông tin về tác hại của
thuốc lá đối với sức
khỏe, nhiều người tỏ
ra lo ngại, song họ khẳng định
không thể từ bỏ vì hút thuốc
lá đã trở thành thói quen.
Truyền thông PCTLTL tại phiên chợ vùng cao
Luật
PCTHTL có hiệu lực từ ngày 01/5/2013. Trong quá trình thực thi cho thấy, một số
quy định của luật chưa
được thực thi nghiêm túc tại cộng đồng.
Hầu hết các cơ quan đơn
vị đã triển
khai triệt để các nội dung được
quy định; tuy nhiên tình
trạng người dân hút thuốc lá ở những
nơi đông người,
nơi công cộng vẫn
còn diễn ra khá phổ biến.
Theo ông Ma Quang Hải
– Phó giám đốc Trung tâm
Kiểm soát bệnh tật tỉnh
Lào Cai, thành viên Ban chỉ
đạo PCTHTL cho rằng: có rất nhiều nguyên nhân dẫn
đến việc thực thi Luật
PCTHTL chưa hiệu quả tại
một số ít các cơ quan, đơn vị
và ngoài cộng đồng, trong đó người
đứng đầu các cơ quan, đơn vị
và cả cán bộ y tế chưa
gương mẫu trong việc từ bỏ
thói quen hút thuốc lá
nên chưa thuyết phục, vận
động được cấp dưới
và người dân thực hiện; lực
lượng xử phạt các vi phạm
còn mỏng; công tác tuyên
truyền, vận động chưa
đủ sức thuyết phục…
chúng ta cần phân tích cụ thể những
bất cập trong việc thực thi luật
ở mỗi địa phương
nhằm đưa ra các giải
pháp khắc phục triệt để,
nâng cao hiệu quả thực thi Luật
PCTHTL trong cuộc sống. Thêm vào đó, do giá thuốc lá còn thấp và dễ mua nên lượng
nười sử dụng vẫn
còn rất nhiều. Việc xử
phạt các vi phạm về điểm bán, điểm
cấm hút thuốc chưa được
tiến hành thường xuyên, người hút thuốc không gặp bất cứ
trở ngại nào từ phía cơ
quan chức năng nên họ
mặc nhiên “thờ ơ”
với các quy định của luật.
Như vậy, có thể thấy để
phòng, chống thuốc lá hiệu quả,
cần nêu cao trách nhiệm người đứng
đầu các cơ quan, đơn vị,
địa phương và tăng
cường hơn nữa lực
lượng thực thi pháp luật. Công tác tuyên truyền cần phải
được đẩy mạnh theo kiểu
“mưa dầm thấm lâu”, hình thức
tuyên truyền phải phong phú, đa dạng và phải
có cơ chế khen thưởng kịp thời
cho các cá nhân, tập thể thực hiện
tốt các hoạt động PCTHTL. Bên cạnh
đó các cấp chính quyền, cơ quan Công
an, đội ngũ quản lý thị
trường, các ban ngành, đoàn thể
cần vào cuộc kiên quyết hơn nữa
nhằm nâng cao hiệu quả công tác PCTHTL trên địa bàn tỉnh.
Hồng
Loan
Trung tâm Kiểm
soát bệnh tật Lào Cai