Dinh dưỡng cho mẹ mang thai trong thai kỳ là một trong những yếu tố quyết định sức khỏe của người mẹ và sự phát triển toàn diện của thai nhi ngay từ trong bụng mẹ. Nhận biết những thực phẩm nên và không nên ăn trong thai kỳ là điều mà các bà mẹ tương lai cần biết để áp dụng cho chế độ dinh dưỡng của mình.
Ăn uống của người phụ nữ trong thời kỳ có thai là một trong những yếu tố quyết định cho sự phát triển của bào thai và sự lớn lên của trẻ sau khi được sinh ra.
Ăn uống của phụ nữ trong thai kỳ giúp nuôi bào thai phát triển từ một tế bào thành một cơ thể hoàn chỉnh, khi ra đời đứa trẻ mới khoẻ mạnh, thông minh; tạo đủ sữa cho trẻ bú sau đẻ, trẻ chóng lớn và ít ốm đau.
Vì thế, khi mang thai phụ nữ cần phải ăn nhiều hơn lúc bình thường và biết chọn các thức ăn để có đủ chất dinh dưỡng.
Thứ nhất, bữa ăn cho phụ nữ có thai cần bổ sung chất đạm và chất béo giúp việc xây dựng và phát triển cơ thể trẻ. Chất đạm còn cần thiết cho quá trình tạo máu, phát triển của các tổ chức trong cơ thể mẹ, cần thiết cho phát triển của thai và rau thai. Ngoài đạm động vật như sữa, trứng, thuỷ sản, tôm, cua, cá, ốc...cần chú ý đến chất đạm từ nguồn thức ăn thực vật như đậu tương, đậu xanh, cá loại đậu khác, vừng, lạc...
Thứ hai, bữa ăn cho phụ nữ mang thai cần bổ sung các chất khoáng như:
- Sắt: Có nhiều trong thịt, cá, trứng, nghêu, sò, ốc, hến, đậu các loại,… Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu ở người mẹ ảnh hưởng đến cân nặng của trẻ sơ sinh làm tăng nguy cơ bị biến chứng sản khoa.
- Canxi: Có nhiều trong tôm, cua, cá, sữa và chế phẩm từ sữa. Để tăng thêm canxi trong khẩu phần, người mẹ mang thai cần uống thêm sữa giàu canxi và các sản phẩm chế biến từ sữa như sữa chua, phomat, hoặc uống bổ sung viên canxi kèm theo vitamin D.
- Kẽm: Nguồn cung cấp kẽm tốt nhất là thịt, cá, hải sản. Thiếu kẽm gây nên vô sinh, sẩy thai, sinh non hoặc sinh già tháng,…
- Iốt: Có nhiều trong cá biển, sò, rong biển... Ngoài ra, phụ nữ mang thai nên sử dụng muối, bột canh có tăng cường Iốt. Thiếu Iốt ở phụ nữ thời kỳ mang thai có thể gây sảy thai tự nhiên, thai chết lưu, đẻ non. Thiếu iốt nặng, trẻ sinh ra có thể bị đần độn với tổn thương não vĩnh viễn, có thể bị các khuyết tật bẩm sinh như liệt tay hoặc chân, nói ngọng, điếc, câm, mắt lác.
Thứ ba, bổ sung các Vitamin như
- Axit Folic: Có nhiều trong rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các thực phẩm có bổ sung axit folic hoặc viên đa vi chất có axit folic.
- Vitamin A: Gan, trứng, các loại rau xanh, nhất là rau ngót, rau dền, rau muống và các loại củ quả như cà rốt, xoài, bí đỏ,… là nguồn cung cấp vitamin A
- Vitamin D: Những phụ nữ có thai nên có thời gian hoạt động ngoài trời càng nhiều càng tốt, đồng thời sử dụng các thực phẩm giàu vitamin D như phomát, cá, trứng, sữa, hoặc các thực phẩm có tăng cường vitamin D.
- Vitamin C: Vitamin C có nhiều trong các quả chín. Rau xanh có nhiều vitamin C nhưng bị hao hụt nhiều trong quá trình nấu nướng. Đối với phụ nữ có thai,
Như vậy, dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai của người mẹ có vai trò then chốt để sinh ra những trẻ sơ sinh mạnh khoẻ và là tiền đề quan trọng cho sự phát triển của trẻ sau này.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lào Cai