Thành phần chính trong khói thuốc lá là nicotine, một chất khí không mùi, không màu, không vị nên khi hít vào cơ thể không nhận ra sự có mặt của nó và chỉ mất 7 giây, nicotine vào phổi đã lên não của bạn. Đầu tiên, nicotine sẽ “bắt chước” một số chất dẫn truyền thần kinh gửi tín hiệu lên não bộ vì nicotin có hình dạng tương tự như chất dẫn truyền acetylcholine. Chính vì vậy mà tín hiệu trong não tăng lên.
Hãy nói không với thuốc lá vì sức khỏe của chính bạn, gia đình và những người xung quanh.
Theo thời gian, nicotine sẽ thay thế các thụ thể acetylcholine trong hệ thống dẫn truyền thần kinh, não bộ sẽ không đáp ứng với acetylcholine nữa, gây ra tình trạng tiếp tục cần nicotine và ngày càng cần nhiều. Nicotine cũng kích hoạt giải phóng dopamine tạo cảm giác hưng phấn tương tự như sử dụng heroin và cocain nên não của bạn sẽ coi việc sử dụng nicotine có liên quan đến cảm giác thoải mái.
Khi hút thuốc lá hoặc sống chung với người hút thuốc lá (thường xuyên hít phải khói thuốc lá trong nhà, nơi làm việc…) khói thuốc qua phổi ngấm vào máu, tích lũy lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân nên 25 căn bệnh, nhất là các bệnh về tim mạch, các bệnh về hô hấp, các bệnh ung thư và các bệnh về sức khỏe sinh sản. Cụ thể như: Các hóa chất trong khói thuốc tạo ra các mảng xơ vữa gây tổn thương lòng mạch từ đó gây ra các bệnh lý: gây viên tắc mạch máu làm đau tức chân tay, giảm trí nhớ, giảm khả năng học tập và lao động; là yếu tố nguy cơ gây ra các bệnh mạch vành, tăng huyết áp, tai biến mạch máu não… Các hóa chất trong khói thuốc gây ra các bệnh về hô hấp nhất là viên phế quản cấp và mãn tính, hút thuốc lá là nguyên nhân của 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Trong khói thuốc lá có gần 70 hóa chất gây ung thư. Những người hút thuốc hoặc thường xuyên hít phải khói thuốc lá, dễ mắc các bệnh: ung thư miệng, ung thư thanh quản, ung thư thực quản, nhất là ung thư phổi: có khoảng 90% các ca ung thư phổi có nguyên nhân từ thuốc lá. Bên cạnh đó, sử dụng thuốc lá là nguyên nhân làm giảm khả năng sinh dục, tăng nguy cơ vô sinh ở cả nam và nữ: Đối với nam: gây liệt dương, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Đối với nữ: giảm khả năng sinh sản của nữ, chu kỳ kinh nguyệt ngắn lại, mãn kinh sớm, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai, hạn chế kết quả điều trị vô sinh. Với phụ nữ mang thai: hút thuốc lá hoặc thường xuyên hít phải khói thuốc của người khác sẽ tăng nguy cơ xảy thai, thai lưu, dị dạng thai nhi. Đối với trẻ em: thường xuyên hít phải khói thuốc sẽ tăng nguy cơ suy dinh dưỡng, trí tuệ chậm phát triển, dễ mắc các bệnh về hô hấp.
Như vậy, thuốc lá không chỉ tác động lên não của bạn mà còn tác động đến tâm lý, ăn sâu vào tiềm thức của bạn bằng việc tạo ra một vòng tròn lẩn quẩn của việc sử dụng và những yếu tố tác động của thuốc lá, làm chúng ta không dễ dàng bỏ được và tiếp tục nghiện thuốc. Người hút thuốc lá không phải là người duy nhất bị ảnh hưởng bởi khói thuốc lá. Khói thuốc lá còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của những người không hút thuốc lá nhất là với trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người bệnh… Hãy nói không với thuốc lá vì sức khỏe của chính bạn, gia đình và những người xung quanh.
BSCKI. Ma Quang Hải